Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Biskupcu

POSTANOWIENIE

Dnia 20 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Biskupcu I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący:	SSR Katarzyna Wilchowska
Protokolant:	sekretarka Patrycja Gawryś

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lipca 2017 r. w B.

sprawy z wniosku K. G. (1) i W. G.

z udziałem A. J., A. L., U. B. i S. B.

o stwierdzenie zasiedzenia

I.  Oddalić wniosek;

II.  Zasądzić od wnioskodawców K. G. (1) i W. G. na rzecz uczestników A. J., A. L., U. B. i S. B. kwotę 900,00 (dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

Wnioskodawcy K. G. (1) i W. G. wnieśli o stwierdzenie, że z dniem 1 października 2005 roku, nabyli prawo własności gruntu o powierzchni 0,0066 ha stanowiącego część niezabudowanej działki o numerze ewidencyjnym (...), o powierzchni 0,0194 ha, położonego w B. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Biskupcu Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wniosku podali, że od dnia 5 grudnia 1945 r. wnioskodawczyni K. G. (1), zamieszkiwała w budynku przy ul. (...) w B. wraz ze swoimi rodzicami. Wnioskodawczyni K. G. (1) zamieszkuje w wymienionym budynku do dnia dzisiejszego. Wnioskodawca W. G. w budynku zamieszkuje od 18 grudnia 1960 r., tj. od dnia zawarcia związku małżeńskiego z wnioskodawczynią. Od tego dnia wnioskodawcy użytkowali działkę gruntu położoną od strony ul. (...) jako podwórko stanowiące dojazd i wejście do ich części mieszkalnej budynku. Wnioskodawcy podali, że wiedzieli, iż grunt ten stanowi własność Skarbu Państwa, a później komunalną i wyrażali wolę nabycia wskazanej działki gruntu, natomiast z Urzędu Miasta B. uzyskali informację, że działka nie jest na sprzedaż. Wnioskodawcy wskazali, iż przez cały okres od wejścia w posiadanie nieruchomości posiadali ją nieprzerwanie, władali nią jak właściciele, posadzili drzewa iglaste (wniosek k. 2-6).

W odpowiedzi na wniosek uczestnicy postępowania A. J., A. L., U. B. i S. B. wnieśli o oddalenie wniosku o stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wskazali, że od lat sześćdziesiątych tereny pomiędzy nieruchomościami budynkowymi a ul. (...) były ogólnodostępne, korzystali z nich wszyscy lokatorzy, a nawet osoby trzecie. Każdy użytkował ten teren jak chciał, podjeżdżały samochody dostawcze, czy też z opałem, bawiły się okoliczne dzieci. W latach osiemdziesiątych Gmina przeprowadziła remont nieruchomości budynkowych mieszczących się przy ul. (...), a dodatkowo z przedmiotowej działki rozebrano chlewiki/komórki na węgiel, jak również dwupiętrowy budynek znajdujący się wówczas naprzeciwko nieruchomości wnioskodawców wraz ciastkarnią. Ruch na przedmiotowej działce zwiększył się z uwagi na ustalenie opłaty za parkowanie na Placu (...). Okoliczni mieszkańcy suszyli tam pranie, wystawiali stoliki, pili kawę, parkowały tam samochody z zaopatrzeniem, opałem i prywatne pojazdy.

W roku 1995 uczestnik postępowania A. L. wykupiła mieszkanie na ul. (...) i stała się przy tym współwłaścicielem, części działki (...) położonej w B. przy ul. (...). Od tej daty uczestniczka widnieje jako podatnik podatku od nieruchomości za lokal mieszkalny położony wraz z przynależnym udziałem w wysokości (...) na działce (...).

Wnioskodawcy do 1989 r byli najemcami lokali położonych w B. przy ul. (...), a następnie objęli w użytkowanie wieczyste grunt pod budynkiem, przekształcone później w prawo własności.

Kolejno w 1999 r. A. J. wykupiła lokal mieszkalny, a później też sklep i udział w nieruchomości gruntowej w 540/1000 w działce (...), zaś w 2008 małżonkowie U. i S. B. odkupili lokal i udział w nieruchomości gruntowej w w działce (...). Dnia 22 listopada 2000 r. powstała Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) i przeprowadzała w latach 2000, 2002 i 2006 remonty (odpowiedź na wniosek k. 102-106).

Sąd ustalił, co następuje:

W. G. i K. G. (1) są małżeństwem. K. G. (1) od 5 grudnia 1945 r. zamieszkuje w budynku przy ul (...) w B..

(dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa k. 12, k zaświadczenie k. 11)

Umową z dnia 9 listopada 1989 r. K. G. (1) i W. G. nabyli budynek przy ul. (...) wpisany do rejestru zabytków wraz z prawem użytkowania wieczystego działki nr (...) o obszarze 70 m2 na której posadowiony był bydynek.

(dowód: akt notarialny k. 14-17)

Decyzją Burmistrza B. z dnia 7 lipca 2010 r. przekształcono odpłatnie prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, stanowiącej własność Gminy B., położonej w B. przy ul. (...), oznaczonej nr działki (...) o pow. 70 m2, przysługujące na zasadach wspólności ustawowej K. i W. G. w prawo własności .

(dowód: decyzja k. 18-18v, odpis księgi wieczystej KW (...) k. 19-23, wypis z rejestru gruntów k. 31)

Dnia 11 grudnia 1995 r. A. L. kupiła mieszkanie przy ul. (...), a także stała się współwłaścicielem działki nr (...) z udziałem w części 387/10000 nieruchomości wspólnej.

(dowód: akt notarialny k. 107-110; zawiadomienie k. 111, k. 112, odpis księgi wieczystej nr (...) k.24-28)

A. L. od dnia 01 stycznia 1996 r. figuruje w rejestrach podatkowych jako podatnik podatku od nieruchomości m.in. za lokal mieszkalny położony w B. przy ul. (...) wraz z przynależnym udziałem w wysokości (...) w działce nr (...).

(dowód: zaświadczenie k. 113)

Dnia 10 grudnia 1999 r. A. J. kupiła mieszkanie przy ul. (...), a także stała się współwłaścicielem działki nr (...) z udziałem w części 384/10000 nieruchomości wspólnej.

(dowód: akt notarialny k. 114-117, odpis księgi wieczystej nr (...) k. 24-28)

Dnia 10 maja 2000 r. A. J. kupiła lokal użytkowy nr (...) na ul. (...) wraz z udziałem wynoszącym (...) części we współwłasności wszelkich części budynku mieszkalno-użytkowego i innych urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali oraz we współwłasności nieruchomości gruntowej oznaczonej nr działki (...), na której budynek mieszkalno-użytkowy jest wzniesiony, udziałem w części 384/10000 nieruchomości wspólnej.

(dowód: akt notarialny k. 118-121; odpis księgi wieczystej nr (...) k. 24-28)

A. J. od 01 czerwca 2000 r. figuruje w rejestrach podatkowych jako podatnik podatku od nieruchomości m.in. za lokal mieszkalny położony w B. przy u. (...) wraz z przynależnym udziałem w wysokości (...) w działce nr (...).

(dowód: zaświadczenie k. 122)

W dniu 22 listopada 2000 roku nadano Wspólnocie Mieszkaniowej przy ul. (...), (...)-(...) B. numer identyfikacyjny REGON.

Sprawami związanymi z nieruchomością zajmował się W. J..

(dowód: zaświadczenie k. 130, zeznania; zeznania A. L. k. 213)

W 2000 roku został wykonany przez remont budynku, polegający na wymianie stolarki okiennej i drzwiowej przy w parterze elewacji frontowej oraz odnowienie elewacji budynku przy ul. (...) w B.. Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. (...) w B. podjęła 5 września 2002 r. uchwałę o naprawie dachu wraz z kominami o obróbkami blacharskimi na całości budynku. Remont w tym zakresie został przeprowadzony.

Wnioskodawczyni, podczas remontu budynku zwróciła uwagę W. J., że nie może parkować pojazdu na działce (...), bo ona do niej należy i została poinformowana o właścicielach działki.

(dowód: zezwolenie k. 131, uchwała Wspólnoty k. 136; umowa k. 138-139; zeznania świadka W. J. k. 199-204)

Umową z dnia 27 czerwca 2008 r. S. B. i U. B. nabyli lokal użytkowy nr (...) oraz lokal użytkowy nr (...) usytuowany w budynku mieszkalno- użytkowym położonym przy ul. (...) wraz z przynależnym udziałem w wysokości (...) w działce nr (...).

(dowód: akt notarialny k. 123-125, k. 126-129 odpis księgi wieczystej nr (...) k. 24-28)

Budynek przy ul. (...), w części parterowej był i jest nadal przeznaczony na prowadzenie działalności gospodarczej w postaci zakładu fryzjerskiego. W pozostałej części budynek użytkowany jest jako lokal mieszkalny, w którym zamieszkują K. i W. G..

Lokal mieszkalny K. i W. G. posiada dwa wejścia. Jedno wejście usytuowane jest od strony ul. (...) z salonu fryzjerskiego jest wejście do przedpokoju lokalu mieszkalnego. Z przedpokoju schodami w górę można przejść do części mieszkalnej budynku, a drzwiami wejściowymi od strony ulicy (...).

Grunt o powierzchni 0,0066 ha stanowiący część niezabudowanej działki o nr ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,0194 ha położony w B. przy ulicy (...), dla której Sąd Rejonowy w Biskupcu Wydział V Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) stanowił grunt ogólnodostępny. Działka niniejsza nie była ogrodzona. Z tego terenu korzystali lokatorzy, a także osoby trzecie. Na terenie tym bawiły się okoliczne dzieci, jeździły rowerami. Na terenie tym K. i W. G. parkowali swoje samochody. Na działce tej również parkowały samochody dostawcze, z opałem. W związku z przeprowadzanymi remontami na działce również składowano rusztowania, materiały budowalne, parkowały samochody ekip remontowych.

W latach 2009 – 2010 postawiony został płot przez mieszkańców budynku numer (...) odgradzający działkę (...) od działki (...). Wtedy też wnioskodawcy dokonali nasadzeń przy płocie.

Po wykonaniu przez wnioskodawców wymiany płyt na polbruk na działce (...) w części przylegającej do budynku przy ul. (...), wspólnota nie zdecydowała się na podjęcie kroków prawnych nie chcąc naruszać dobrych stosunków sąsiedzkich.

W okresie od 2004/2005 roku do 2015 roku wnioskodawca zwracał się do W. J. z żądaniem uprzątnięcia działki (...) z gruzu, śmieci większogabarytowych.

(dowód: zeznania świadków W. J. k. 199-204, J. L. k. 204-206, L. Ł. k. 206-210, częściowo zeznania K. G. (2) k. 207-209, dokumentacja fotograficzna k. 13, k. 29-30, częściowo zeznania wnioskodawcy W. G. k. 209-211, częściowo zeznania wnioskodawczyni K. G. (1) k. 212-213, zeznania uczestniczki postępowania A. L. k. 213-214, zeznania uczestniczki postępowania U. B. k. 214)

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o stwierdzenie zasiedzenia nie zasługiwał na uwzględnienie.

W każdej sprawie o stwierdzenie zasiedzenia istotne jest ocenienie postawy ubiegającego się o to posiadacza. Nabycie własności drogą zasiedzenia stanowi jeden z najdalej posuniętych aktów ingerencji w cudze prawo własności, zatem spełnienie przesłanek zasiedzenia nie powinno budzić wątpliwości, a do wystąpienia posiadania samoistnego konieczne jest wykonywanie przez posiadacza czynności faktycznych wskazujących na samodzielny, rzeczywisty i niezależny od woli innej osoby stan władania rzeczą.

Przesłanki nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie określa art. 172 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, natomiast jeżeli uzyskał posiadanie w złej wierze nabywa własność po upływie lat trzydziestu.

Regulacja tej treści została wprowadzona w dniu 1 października 1990 r. i zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy-Kodeks cywilny (Dz. U. z 1990 r. Nr 55, poz. 321) ma ona zastosowanie do zasiedzenia, którego bieg rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, dotyczy to w szczególności możliwości nabycia prawa przez zasiedzenie. Art. 172 k.c. w brzmieniu sprzed 1 października 1990 r. przewidywał 10 letni termin zasiedzenia dla posiadaczy samoistnych w dobrej wierzy i dwudziestoletni termin dla posiadaczy samoistnych w złej wierze. Te krótsze terminy stosuje się, gdy zasiedzenie nastąpiło przed wejściem w życie wyżej wymienionej noweli tj. przed dniem 1 października 1990 r. (vide: uchwała SN z dnia 10 stycznia 1991 r., III CZP 73/90, OSN 1991, Nr 7, poz. 83; postanowienie SN z dnia 2 września 1993 r., II CRN 89/93, Lex nr 110583).

W myśl art. 336 k.c. posiadaczem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą (posiadacz zależny). Akcentowany przez ustawodawcę - dla odróżnienia pomiędzy posiadaniem samoistnym i zależnym - zakres (rozmiar, objętość) władania rzeczą („jak właściciel" lub „jak mający prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą") wiąże się z elementem zamiaru ( animus) władania dla siebie rzeczą w oznaczonym zakresie. Czynnikiem bowiem współkonstytuującym posiadanie jest, obok elementu fizycznego władania rzeczą, czynnik psychiczny animi rem sibi habendi. Ten czynnik zamiaru władania rzeczą „dla siebie" może obejmować w odmiennych wersjach zamiar władania rzeczą „jak właściciel" ( cum animo domini) lub władania rzeczą „jak mający inne prawo". Przesądza to zaś o rodzaju posiadania. Powszechnie przyjmuje się, że ustalenie in concreto istnienia i treści zamiaru władania rzeczą dla siebie, z wszystkimi odcieniami woli, może nastąpić jedynie według zewnętrznych, zamanifestowanych przejawów posiadania. Trudno bowiem o ścisłe dowody wewnętrznej woli posiadania. Można zaś dostrzegać jej oznaki według zachowania posiadacza. Trzeba tu jeszcze uwzględniać dalsze fakty, chociażby takie, jak okoliczności nabycia posiadania rzeczy, wypowiedzi posiadacza wobec otoczenia, wystąpienia wobec organów itp. (Komentarz do art. 336 Kodeksu cywilnego. E. Gniewek - za pośrednictwem Systemu Informacji Prawnej Lex).

Posiadanie samoistne oznacza stan władztwa nad rzeczą odpowiadający posiadaniu właścicielskiemu. Posiadacz samoistny włada rzeczą „jak właściciel" (zob. art. 336 k.c.). Wykonuje zatem faktycznie uprawnienia składające się na treść prawa własności (zob. art. 140 k.c.). W szczególności korzysta z nieruchomości z wyłączeniem innych osób, pobiera pożytki i dochody, a także uważa się za uprawnionego do rozporządzenia nią (zob. np. post. SN z 8 października 2008 r., V CSK 146/08, L.). O samoistnym charakterze posiadania decydują przede wszystkim okoliczności faktyczne o charakterze zewnętrznym, tj. zachowanie się posiadacza dostrzegalne dla innych osób, za pomocą którego posiadacz demonstruje swoją wolę pełnego władztwa nad rzeczą. Mogą one polegać np. na zagospodarowaniu nieruchomości poprzez zabudowania lub nasadzenia, ogrodzeniu posesji, pokryciu kosztów remontu lub modernizacji budynku itp. Posiadanie samoistne cechuje „samodzielny, rzeczywisty, niezależny od woli innej osoby stan władztwa nad rzeczą" (post. SN z 24 czerwca 2009 r., I CSK 453/08, L.).

Z całokształtu przeprowadzonego postepowania dowodowego, zdaniem Sądu, nie wynika, by doszło do rozpoczęcia biegu zasiedzenia, albowiem wnioskodawcy nie byli posiadaczami samoistnymi spornej działki. Nie można mówić, że wnioskodawcy objęli w posiadanie przedmiotową działkę, ponieważ oni tak jak inni jej użytkownicy, korzystali z niej, traktowali ją zasadniczo jak parking dla swoich pojazdów, do pewnego momentu będąc przekonanym, że stanowi ona własność Gminy, próbowali ją nabyć. A gdy nie było to możliwe, w dalszym ciągu korzystali z niej i dbali tylko w takiej części, w której była im potrzebna lub też chcieli poprawić jej wygląd. Od początku użytkowania działki wnioskodawcy mieli pełną świadomość, że nie są jej właścicielami.

Zdaniem Sądu zeznania świadków W. J., J. L., L. Ł. i K. G. (2), a także uczestników postępowania, które są spójne i szczere. Świadkowie i uczestnicy ci w sposób logiczny wskazywali sposób korzystania ze spornej działki.

Zeznania wnioskodawcy W. G. i K. G. (1) w ocenie Sądu nie były logiczne. Wnioskodawcy nie potrafili wskazać w sposób jednoznaczny w jaki sposób doszło do zasiedzenia, upatrując spełnienie przesłanek do zastosowania tej instytucji w samym korzystaniu z działki.

Działka o numerze (...) od samego początku była ogólnodostępna. Korzystali z niej zarówno wnioskodawcy, jak i uczestnicy a także osoby trzecie. Na działce tej bawiły się dzieci. Nie może stanowi okoliczności przemawiającej za stwierdzeniem zasiedzenia, iż wnioskodawcy parkowali swoje pojazdy na działce. Okoliczność ta w żaden sposób nie może stanowić roszczenia do stwierdzenia zasiedzenia. Wnioskodawcy de facto korzystali z działki, jednakże jak już podnoszono wcześniej nie zachowywali się jak właściciele. Dokonując na spornej działce nasadzeń, czy też położenia kostki brukowej chcieli uporządkować teren, by wyglądał bardziej estetycznie. Działka była uporządkowywana, sprzątana również przez innych lokatorów, którzy korzystali z nieruchomości, a wcześniej także na zlecenie Gminy. Wnioskodawcy nigdy nie uiszczali należności podatkowych za działkę, choć wnioskodawczyni podała, że ona nie wie czy płacili tylko za swoje nieruchomości czy też za inne. Wnoszenie należności podatkowych na sporną działkę, mogłoby świadczyć o tym iż wnioskodawcy zachowywaliby się jak właściciele. Wnioskodawcy nie rościli nigdy żadnych praw do działki (...), nie odgradzali jej, nie uniemożliwiali korzystania z niej przez osoby trzecie. Również wykonanie ogrodzenia ze strony budynku nr (...) położonego przy ul. (...) nie było zgodne z ich wolą. Dokonywali odśnieżenia działki tylko w zakresie umożliwiającym im korzystanie z niej i dostęp do pojazdów. Sprzątali wyłożony polbruk ze względów estetycznych. Jak zeznała świadek – K. G. (2), gdyby działka była własnością rodziców byłby tam polbruk, podjazd, byłaby ona zadbana. Słowa te jednoznacznie świadczą o tym, że wnioskodawcy nie zachowali się jak właściciele działki, a ich działania ograniczały się do dbania o nią w ograniczonym zakresie, ze względów estetycznych oraz umożliwiających im korzystania z niej.

Nie można zatem w ocenie Sądu stwierdzić, ani wskazać jakiejkolwiek przesłanki do stwierdzenia o rozpoczęciu biegu zasiedzenia, a tym samym orzec o zasiedzeniu spornej działki. Sam fakt zamieszkiwania w budynku posadowionym na działce obok, który jedno z wejść miał od strony działki numer (...), a w zasadzie po tej działce i korzystania z tego wejścia, nie przesądza o „władaniu dla siebie, jak właściciel”. Jak zeznawali świadkowie wszyscy mieszkańcy ul. (...) korzystali z terenów za budynkami w różny sposób w zależności od okresów i od swoich potrzeb. Był też czas, że wnioskodawcy jako – jak to określono – jedni z nielicznych posiadali samochody i stawiali je na przedmiotowej działce. I to im na pewnym etapie zależało na tym, by na przedmiotowej działce dało się stawiać pojazdy. Dlatego na ich zlecenie nawieziono żwir celem wyrównania terenu. Jednakże wnioskodawcy od samego początku mieli świadomość, że działka nie należy do nich, dowiadywali się w Gminie o nią, pytali o możliwość jej zakupu, zawsze jednak uzyskiwali informację o tym, że nie jest ona na sprzedaż. Nigdy w tej relacji z urzędem nie zachowywali się jak jej właściciele.

Nie ulega wątpliwości, i okoliczność ta pozostawała poza sporem, że wnioskodawcy na około rok czasu w latach osiemdziesiątych, będąc jeszcze najemcami lokalu, na czas generalnego remontu zostali wysiedleni z budynku przy ul. (...). Tak więc z w tym okresie przerwany został bieg zasiedzenia – przy założeniu, że w ogóle rozpoczął on swój bieg i nie doprowadziłby do zasiedzenia nawet w dobrej wierze.

Wobec nie spełnienia przesłanek określonych w art. 174 kc wniosek o dokonanie oględzin nieruchomości z udziałem biegłego został oddalony, jako niemający istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sąd pominął również zeznania uczestników, którzy nie stawili się na wyznaczony termin rozprawy.

Mając powyższe na uwadze wniosek podlegał oddaleniu

O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 520 § 2 kpc. Zgodnie z ogólną zasadą każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie (art. 520 § 1 kpc). Jeżeli jednak uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani w wyniku postępowania lub interesy ich są sprzeczne, sąd może stosunkowo rozdzielić obowiązek zwrotu kosztów lub włożyć go na jednego z uczestników w całości. Zdaniem Sądu interesy wnioskodawców i uczestników postępowania były sprzeczne i dlatego wnioskodawcy winni zwrócić ww. uczestnikom postępowania koszty postępowania, na które składają się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900 zł ustalone zgodnie z § 2 pkt 4 w zw. z § 5 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 z późn. zm.).